Gecikmiş konuşma
Çocuğun dil – konuşma becerilerinin yaşından beklenenden geride olmasına gecikmiş dil ve konuşma denir. Bu durum 2 şekilde ortaya çıkabilir;
Çocuk, ses üretebilecek beceriye sahip olabilir fakat bununla ilgili bilgisi yeterli olmayabilir.
Çocuğun bilgisi dilbilgisel olarak yaşına uygundur fakat konuşma seslerinin üretimi konusunda bilgisi yetersizdir.
Gecikmiş konuşmanın nedenleri;
Prematüre doğum, dudak-damak yarıklığı, Cerebral Palsy (CP), zeka geriliği, olumsuz çevre koşulları, işitme engeli, ailede gecikmiş dil öyküsü, amme- babanın yanlış tutumları v.b.
Artikülasyon (eklemleme) bozukluğu
Kişinin belirli sesleri üretmekte zorluk çekmesi ya da konuştuğu dile ait bazı sesleri yanlış üretmesidir. Örneğin arı yerine ayı demek, ekmek yerine epmek demek…
Bu ve benzeri seslerin yanlış üretimi ya da bazı seslerin hiç üretilememesi ne kadar fazla ise, konuşmanın anlaşılırlığı da o kadar düşüktür.
Artikülasyon (Sesletim) bozukluklarının nedenleri;
Dudak-damak yarıklığı, dil bağı, diş bozuklukları, Serebral Palsi, felç, doğuştan işitme kaybı, orta kulak iltihabına bağlı olarak oluşan işitme kayıpları, zeka geriliği, çocuğun; dil, dudak, damak kasını doğru kullanmayışı nedeniyle konuşma seslerinin doğru üretememesi, çocuğun bebeksi konuşmasını çevresindekilerin hoş karşılaması ya da çocuğun konuştuğu gibi bebeksi konuşmayı taklit etmesi v.b
Kekemelik
Konuşmanın akıcılığı ve ritminin, duraklamalar, tekrarlar, uzatmalarla ve çoğu kez bunlara eşlik eden beden hareketleriyle kesintiye uğraması, Kekemelik olarak tanımlanır. Kekemelik aynı zamanda iletişimi etkileyen önemli problemlerden de biridir.
Arada bir yapılan ses, hece, ya da sözcük tekrarları, konuşma akıcısızlıkları normal kabul edilir. Fakat bunlar günlük konuşma tarzı haline geldiğinde ve başkaları tarafından fark edilebilir düzeyde olduğunda, bir konuşma problemi olduğu düşünülür.
Genellikle 2-7 yaş arasında ortaya çıkmaktadır. En çok 3-5 yaş arasında görülür. Erkek çocuklarda daha ağır seyreder. Kız-erkek oranı 1/5 tir. Yapılan araştırmalara göre kekemelik görülen kişilerin birinci dereceden akrabalarında kekemelik görülme oranı yüksektir.
Kekemelik bazen düzelebilir, bazen de uygulanılan yöntemlerle kontrol altına alınabilir.
Damak yarıklığı ile ilgili bozukluklar
Bazen bebek anne karnındaki gelişimi sırasında damak ya da dudak bölgesinin gelişimini tamamlayamaz. Bu durum sağlıkla ilgili çeşitli sorunlarla birlikte konuşma sorunlarını da ortaya çıkarabilir. Damak ya da dudak bölgesine yönelik erken tedavilerde çocuk konuşmayla ilgili herhangi bir sıkıntı yaşamayabilir. Geç kalınmış tedavilerde ise konuşmayla ilgili sıkıntılar sıklıkla görülür.
İşitme özrüne bağlı konuşma özrü
İşitme kaybı bazen sesleri üretme ve tanımada sıkıntılar oluşturabilir. Bu durumda ilk önce KBB doktorunun işitmeyi değerlendirmesi gerekmektedir.
Afazi(söz yitimi)
Kişinin yaşadığı inme ya da kafa travması sonrasında ortaya çıkan konuşma problemidir.
Süreğen ses bozuklukları (yüksek, alçak, monoton, boğuk, kısık, sert, cırlak ses, burun sesi)
Normalin dışındaki her türlü ses değişimidir.